Gmina
Żabia Wola

CPK: badania stanu środowiska - inwentaryzacje grudniowe

W grudniu 2021 r. będą prowadzone badania w zakresie ochrony środowiska naturalnego, związane z budową i funkcjonowaniem Centralnego Portu Komunikacyjnego w następujących obszarach:

1. badania środowiska przyrodniczego,
2. badania jakości wód powierzchniowych,
3. badania jakości powietrza,
4. analiza krajobrazowa,
5. wizja lokalna zabytków i obiektów cennych kulturowo.

1. Badania środowiska przyrodniczego

W grudniu kontynuowane będą badania przyrodnicze mające na celu rozpoznanie środowiska przyrodniczego na podobszarach A, B i C. Przewidywane zakresy badań przedstawiono poniżej:

1. Botanika – kontrole podobszaru A w celu zlokalizowania i dokumentacji chronionych mchów, porostów i grzybów, ew. uzupełnienie danych dot. siedlisk przyrodniczych.
2. Ptaki (ornitofauna) – podobszar inwentaryzacji określony na Załączniku: ptaki.jpg.
3. Ssaki (teriofauna naziemna) – zimowe tropienia dzienne na wyznaczonych transektach.
4. Nietoperze (chiropterofauna) – kontrola potencjalnych miejsc hibernacji nietoperzy (Załącznik: nietoperze.jpg).

ZAŁOŻENIA DO INWENTARYZACJI BOTANICZNEJ
Kontrola ukierunkowana na poszukiwanie chronionych gatunków mchów, grzybów i porostów, głównie na obszarach zlokalizowanych na północ od autostrady A2, ew. uzupełnianie informacji dotyczących siedlisk przyrodniczych.

ZAŁOŻENIA DO INWENTARYZACJI PTAKÓW
Prace obejmą zakresem:

• wizyty i liczenia ptaków w lokalizacjach mogących gromadzić stada ptaków zimujących (podmokłe łąki, zbiorniki wodne, duże pola, wysypiska),
• całodniowe obserwacje przelotu prowadzone z 5 punktów obserwacyjnych (dwa razy w miesiącu),
• kontrole gniazd bociana białego oraz gawrona,
• badania transektowe w okresie zimowym (dwa razy w miesiącu)

ZAŁOŻENIA DO INWENTARYZACJI SSAKÓW (POZA NIETOPERZAMI)
Dzienne tropienia ssaków w krajobrazie rolnym. Obserwacje będą realizowane na wyznaczonych transektach prowadzonych drogami utwardzonymi i częściowo drogami polnymi, w zależności od wystąpienia dni z pokrywą śnieżną. 

Jakie miejsca będą obiektem prac terenowych i jakie działania obejmują?
Obszarem prac będą ogólnodostępne tereny – polne drogi, łąki, pola, lasy, niewygrodzone zbiorniki wodne i rzeki. Eksperci przyrodnicy będą poruszać się pieszo i pojazdami w sposób niekolidujący z ruchem lokalnym, jak też bez powodowania szkód w uprawach. 

Prace obejmą obserwacje, notatki, wykonywanie dokumentacji fotograficznej obiektów badań - bez rejestracji danych osobowych mieszkańców. 

Na czym będzie polegała interakcja z mieszkańcami?
Obserwacje w zakresie ptaków, ssaków i siedlisk przyrodniczych zasadniczo odbędą się w sposób nieangażujący mieszkańców i będą prowadzone na terenach ogólnodostępnych. Jedynie obserwacje nietoperzy będą wiązały się z bezpośrednim kontaktem Wykonawcy z właścicielami nieruchomości w celu uzyskania zgody na wejście na teren posesji.

Założenia dla inwentaryzacji nietoperzy:

• w przypadku odnalezienia hibernujących nietoperzy, podjęta zostanie próba nieinwazyjnego oznaczenia przynależności gatunkowej oraz ich policzenia,
• pobyt w obiektach ograniczony będzie do minimum,
• liczący zachowywać się będą jak najciszej, aby oddziaływanie na hibernujące nietoperze było minimalne,
• zwierzęta będą oświetlane latarką możliwie jak najkrócej – jedynie przez czas niezbędny do oznaczenia gatunkowego oraz policzenia,
• liczenia prowadzone będą bez zdejmowania nietoperzy ze ścian kryjówki czy wyciągania ze szczelin.

2. Inwentaryzacja środowiska wodnego

Badania jakości wód powierzchniowych

Założenia dla terenowych badań jakości wód powierzchniowych:

• Badania jakości wód powierzchniowych w zakresie wskaźników fizykochemicznych oraz badania natężenia przepływu w rzekach będą prowadzone w drugiej połowie grudnia 2021 r. przez 1-2 dni, w wytypowanych punktach pomiarowych i będą stanowić element trwającej kampanii pomiarowej. Termin pomiarów przepływu uzależniany jest od sytuacji hydrologicznej, którą można prognozować maksymalnie na ok. 7 dni przed pomiarem. Pomiary natężenia przepływu oraz pobory wód do badań fizykochemicznych odbywają się tego samego dnia lub w zbliżonym terminie, w celu powiązania danych hydrochemicznych z hydrologicznymi.
• Kampania pomiarowa rozpoczęła się w marcu i będzie trwała 12 miesięcy. Zakres i częstotliwość monitoringu wód powierzchniowych zostały określone na podstawie rozpoznania presji związanych z planowaną inwestycją.
• W grudniu br. zostaną oznaczone wskaźniki fizykochemiczne w 29 punktach pomiarowych, dla których przewidziano 12-krotny pomiar w trakcie trwania kampanii pomiarowej.
• Badania natężenia przepływu przewidziano w 15 wytypowanych punktach pomiarowych. 
• Zakres badań monitoringowych będzie uwzględniał fizykochemiczne wskaźniki, służące ocenie jakości wód (w tym specyficznych zanieczyszczeń), w zakresie zgodnym z parametrami badanymi w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska.
• Badania pozwolą na ocenę i klasyfikację stanu fizykochemicznego cieku.
• Badania będą prowadzone w korycie rzeki oraz w strefie przybrzeżnej.
• Badania elementów fizykochemicznych będą realizowane przez akredytowane laboratorium, posiadające akredytacje na analizy danych parametrów w pobranych próbkach oraz z użyciem akredytowanych technik pomiarowych i obliczeniowych, zgodnie z polskimi wymogami prawnymi i standardami międzynarodowymi

Jakie miejsca będą obiektem prac terenowych i jakie działania obejmują?

• Obszarem prac będą rzeki (koryta cieków, strefa przybrzeżna). Eksperci będą poruszać się pieszo wzdłuż rzek oraz pojazdami w sposób niekolidujący z ruchem lokalnym, jak też bez powodowania szkód w uprawach.
• Prace obejmą pobór wód do badań laboratoryjnych oraz pomiar natężenia przepływu w ciekach. Badania odbędą się bez rejestracji danych osobowych mieszkańców.

Na czym będzie polegała interakcja z mieszkańcami?

• Badania terenowe w zakresie jakości wód powierzchniowych odbędą się w sposób nieangażujący mieszkańców, będą prowadzone na terenach ogólnodostępnych, wzdłuż cieków.

Jakie działania zostaną podjęte w ramach oceny jakości wód powierzchniowych?

Badania terenowe pozwolą na ocenę stanu wód w następującym zakresie:

• Grupa wskaźników charakteryzujących warunki biogenne: azot amonowy, azot Kjeldahla, azot azotanowy, azot ogólny, fosfor ogólny, fosforany;
• Specyficzne zanieczyszczenia syntetyczne i niesyntetyczne wymienione w załączniku 14 do Rozporządzenia Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 11 października 2019 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego oraz sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych, a także środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz.U. 2019 poz. 2149);
• Natężenie przepływu wód w ciekach.

Lokalizacja punktów monitoringu wód powierzchniowych została odzwierciedlona na załączniku: monitoring wod.jpg.

3. Badania jakości powietrza

Założenia dla badań jakości powietrza
Badania jakości powietrza dotyczą obecności zanieczyszczeń powietrza w atmosferze. Badane będą poniższe substancje:

• dwutlenek azotu - NO₂
• dwutlenek siarki - SO₂
• ozon - O₃
• BTEX (benzen, toluen, etylobenzen, ksyleny)
• TPH (suma węglowodorów petrochemicznych C6-C16 aromatyczne i alifatyczne – jako tło do użytkowania paliw i produktów ropopochodnych na lotnisku)
• Pył zawieszony PM10 i PM2.5.

Tlenki węgla w obszarach wiejskich są na bardzo niskim poziomie, stąd nie wykonuje się pomiarów tej substancji w terenach rolniczych.

Jakie miejsca będą obiektem prac terenowych i jakie działania obejmują?

Na załączniku punkty_pomiaru_powietrza.jpg wykazano osiem przybliżonych lokalizacji punktów pomiarowych oraz dwa punkty referencyjne odpowiadające punktom pomiarowym z Państwowego Monitoringu Środowiska (PMŚ).

Badania prowadzone będą metodą pasywną. Pomiary przeprowadzone będą z użyciem pasywnych próbników dyfuzyjnych. Wszystkie procedury i czynności laboratorium będą w całości dokumentowane jako część systemu prowadzenia laboratorium, który ma pełną akredytację U.K.A.S. (United Kingdom Accreditation Service) zgodności z normą PN-EN ISO/IEC 17025:2005.

Do oceny tła przed-inwestycyjnego wykorzystane będą dane pasywne, jak i dane PMŚ do kalibracji modelu dyspersji.

4. Analiza krajobrazowa

Założenia dla badań terenowych

• W grudniu br. (wykonanie analizy uzależnione jest od występowania roślinności wysokiej na polach uprawnych, głównie kukurydzy) planowane są wyjazdy terenowe w celu pozyskania dokumentacji fotograficznej w tym panoram 360˚ oraz identyfikacji typów krajobrazów.
• Do pozyskania serii fotografii wykorzystany będzie aparat fotograficzny wyposażony w ultraszerokokątny obiektyw typu FishEye o ogniskowej 7,5 mm, z wykorzystaniem głowicy panoramicznej w celu wyeliminowania tzw. błędu paralaksy.
• Dokumentacja fotograficzna z powietrza wykonana będzie za pomocą niewielkiego drona wyposażonego w kamerę.
• Naloty zostaną wykonane przez operatora posiadającego uprawnienia do lotów w kategorii otwartej (A1, A2, A3) oraz w kategorii szczególnej (STS01, NSTS01, NSTS02) potwierdzone stosownymi certyfikatami.

Jakie miejsca będą obiektem prac terenowych i jakie działania obejmują?

• Identyfikacja, charakterystyka i waloryzacja istniejących typów krajobrazów zostanie przeprowadzona w obszarze inwestycji i w 10 km buforze od jego granic.
• Obrazy panoramiczne 360˚ obejmują swoim zasięgiem pełne 360˚ w poziomie i 180˚ w pionie. Obrazy wykonane zostaną na podstawie serii fotografii wykonanych w terenie z wybranych punktów, w każdym kierunku.
• Liczba miejsc, z których wykonywane będą fotografie będzie ustalana na bieżąco w zależności od warunków terenowych.
• Procedura wykonania fotografii będzie polegać na
  • Ustawieniu statywu wraz z aparatem,
  • Regulacji statywu (środka obiektywu) na wysokość 1,7 m,
  • Rejestracji współrzędnych geograficznych miejsca wykonania zdjęć za pomocą ręcznego odbiornika GPS,
  • Rejestracji kierunku świata za pomocą kompasu,
  • Wykonaniu serii 9 fotografii obejmujących pełny widok 360˚.

Na czym będzie polegała interakcja z mieszkańcami?

• Badania terenowe w zakresie wykonania analizy krajobrazowej odbędą się w sposób nieangażujący mieszkańców, będą prowadzone na terenach ogólnodostępnych.
• Eksperci będą poruszać się pieszo oraz pojazdami w sposób niekolidujący z ruchem lokalnym, jak też bez powodowania szkód w uprawach.
• Wszystkie naloty dronem będą wykonywane w zasięgu wzroku operatora, wyłącznie w miejscach do tego przeznaczonych, w zgodzie z obowiązującymi przepisami oraz z zachowaniem wszystkich standardów bezpieczeństwa

Jakie działania zostaną podjęte w ramach oceny oddziaływania na krajobraz?

• Fazą wstępną będzie identyfikacja, charakterystyka i waloryzacja istniejących typów krajobrazów podczas opisanych powyżej badań terenowych.
• Następnie przeprowadzona zostanie ocena wizualnego oddziaływania przedsięwzięcia na krajobraz, z wykorzystaniem autorskiej, ilościowej metody oceny krajobrazu QLA 360 (Quantitative Landscape Assessment) opartej na wykorzystaniu danych wysokościowych w postaci punktów pomiarowych pochodzących z lotniczego skaningu laserowego (LIDAR), zdjęć panoramicznych 360° oraz narzędzi modelowania grafiki 3D.
• W pierwszym etapie wykorzystany zostanie numeryczny model terenu (NMT) i numeryczny model pokrycia terenu (NMPT), który uzupełniony zostanie o trójwymiarowe modele planowanych w ramach CPK obiektów kubaturowych.
• W drugim etapie, z wykorzystaniem narzędzi bazujących na polach widzenia (viewshed), określony zostanie maksymalny zasięg widoczności planowanych obiektów CPK, co ograniczy obszar, w granicach którego przeprowadzona zostanie ocena oddziaływania.
• W etapie trzecim, utworzone będą rendery w postaci panoram 360˚ dla wybranych we wcześniejszym etapie analizy lokalizacji elementów, które prezentować będą wpływ planowanej zabudowy na krajobraz. W celu weryfikacji ich poprawności sporządzona zostanie dokumentacja fotograficzna w postaci naziemnych zdjęć panoramicznych 360˚.
• W czwartym etapie wzdłuż ciągów widokowych (dróg, linii kolejowych) i punktów widokowych znajdujących się w granicach obszarów zabudowanych narażonych na ekspozycję, zostaną wyznaczone punkty, dla których zostaną wyrenderowane panoramy 360˚ i następnie policzone procentowe udziały planowanej zabudowy w panoramie 360˚, które staną się podstawą oceny oddziaływania.
• Wynikiem analizy będzie różnica w procentowym udziale planowanej zabudowy w panoramie 360˚ w stosunku do widoku bez planowanych obiektów CPK wzdłuż ciągów widokowych i punktów widokowych (w tym dominant krajobrazowych). Wartości te staną się podstawą oceny siły oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na krajobraz.

5. wizja lokalna zabytków i obiektów cennych kulturowo

Weryfikacja pozyskanych danych w terenie (zabytki i obiekty cenne pod względem kulturowym)
W grudniu br. planowana jest weryfikacja zebranych danych dotyczących lokalizacji poszczególnych obiektów w terenie – dla tych obiektów, dla których są wątpliwości odnośnie do ich dokładnej lokalizacji (gdy nie można jej jednoznacznie określić na podstawie danych pozyskanych lub przekazanych przez organy).

Wejścia w teren będą się odbywały sukcesywnie w kolejnych gminach, dla których zebrany zostanie komplet danych.

Jakie miejsca będą obiektem prac terenowych i jakie działania obejmują?
Przedmiotem wizji będą miejsca lokalizacji obiektów zabytkowych oraz stanowisk archeologicznych, cennych pod względem kulturowym i historycznym obiektów oraz miejsc zabytkowych lub cennych alei drzew objętych pieczą przez służby ochrony zabytków.

Na czym będzie polegała interakcja z mieszkańcami?
Nie przewiduje się interakcji z mieszkańcami. Badania terenowe będą odbywały się w sposób nieangażujący mieszkańców i będą prowadzone na terenach ogólnodostępnych.

Podczas prac w terenie eksperci prowadzący badania będą nosili imienne identyfikatory wydane przez spółkę Centralny Port Komunikacyjny.

Realizatorem prac jest konsorcjum pod przewodnictwem Arup Polska Sp. z o.o., który dla przedmiotowej inwestycji pełni funkcję Konsultanta ds. ochrony środowiska.

Komplet załączników mapowych można pobrać za pomocą następującego linku: badania środowiskowe grudzień 2021

• autor lub odpowiedzialny za treść: Referat Gospodarki Przestrzennej

  data wytworzenia: 2021-12-14
• opublikował: Ewelina Radkiewicz

  data publikacji: 2021-12-14 10:34